سوالات متن درس پنجم تاریخ دهم با جواب - هوم درس

1- جغرافیای هند باستان را بنویسید؟
جواب: هند باستان سرزمین پهناور و متنوع، شامل هندوستان، بنگلادش و بخش وسیعی از پاکستان امروزی بوده است

٢- کاوش های باستان شناسی در اوایل قرن بیستم در مورد تمدن سند چه چیزی را بدست آورد؟
جواب: این کاوش ها نشان داد که در حدود ۵ هزار سال پیش تمدن پیشرفته ای در کنار رود سند وجود داشته است.

٣- باستان شناسان پس از سالها حفاری و کاوش، بقایای شهرهای بزرگ و پر جمعیت ……………….. و ………………….. واقع در پاکستان را کشف کردند.
جواب: موهنجو دارو – هاراپا

4- معماری شهرهای باستانی دره سند چگونه بوده است؟
جواب: شواهد باستان شناسی نشان داده است که آنها شهرهای خود را بر اساس نقشه ای دقیق و معماری تقریبا یکسانی ساخته بودند. آنان خیابانها و معابر اصلی و فرعی را با پهنای معینی طراحی نموده که ئیکدیگر را قطع می کردند. همچنین ساختمانها را با معماری همسان و آجرهایی به اندازه های مشخص بنا می کردند. این شهرها دارای پرستشگاه، حمام، انبار غله و همچنین سیستم فاضلاب بودند.

5- وضعیت کشاورزی در تمدن دره سند چگونه بود؟
جواب: تمدن سند متکی به کشاورزی بود و ساکنان این منطقه در جلگه های آبرفتی و حاصلخیز اطراف سند به کشت محصولاتی چون گندم، جو و پنبه و پرورش دام بویژه گاومیش می پرداختند.

6- وضعیت صنعت در تمدن دره سند چگونه بود؟
جواب: نشانه هایی از رواج صنعت سفالگری و نساجی در آن منطقه بدست آمده است. وجود برخی اشیای متعلق به مراکز تمدنی ایران و بین النهرین در کشفیات موهنجو دارو و هاراپا نشان می دهد که این مراکز با یکدیگر داد و ستد داشته اند.

۷- وضعیت هنر در تمدن دره سند چگونه بوده است؟
جواب: از تمدن سند ابزارها، ظرفها، آثار هنری، مجسمه ها و زیور آلاتی کشف شده است که بیانگر شکوفایی صنعت و هنر است. از این تمدن همچنین لوح ها و نوشته هایی بدست آمده است که تا کنون رمزگشایی و خوانده نشده است.

۸- چرا تا کنون در باره اوضاع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی تمدن سند چیزی نمی دانیم؟
جواب: زیرا لوح ها و نوشته هایی که از آنجا بدست آمده است تا کنون رمز گشایی نشده اند.

9- آریاییان در چه شرایط و چه زمانی به هند وارد شدند؟
جواب: در حدود ۱۵۰۰ سال قبل از میلاد و در زمانی که تمدن سند رو به انحطاط نهاده بود، دسته هایی از اقوام آریایی از سمت شمال غربی وارد هند شدند.

۱۰- آریاییان چگونه بر بخش هایی از هند مسلط شدند؟
جواب: آنان که مردمانی جنگجو و دارای اسب و ارابه بودند، به تدریج بر بخش های شمال هند مسلط شدند و قدرت و نفوذ خود را تا نواحی مرکزی آن کشور گسترش دادند.

۱۱- در زمان سلطه آریایی ها بر بخشهای شمالی و مرکزی هند، نواحی جنوب هند در دست چه اقوامی باقی ماند؟
جواب: نواحی استوایی و مرطوب جنوب هند زیر سلطه قومی تیره پوست به نام دراویدی ها باقی ماند.

۱۲- خداپرستی آریاییان هند چگونه بود؟
جواب: آنان نیز مانند سایر اقوام هند و اروپایی خدایان گوناگونی را به عنوان یکی از مظاهر طبیعت مانند آسمان ،ماه ، خورشید ، باد و آتش می پرستیدند. آنان همچون آریایی های ایرانی ، به خدای غیر مادی و مافوق طبیعت اعتقاد داشتند

۱۳- مهمترین اثر بجای مانده در باره عقاید آریاییان هند، سروده هایی در ستایش افرینش و خدایان با عنوان ……………………………. است.
جواب: وداها

۱4- کهن ترین بخش وداها ……………………… نام دارد که به زبان سانسکریت، که زبان مهاجران آریایی هند بود، سروده شده است.
جواب: ریگ ودا

۱5- آیین برهمنی را توضیح دهید؟
جواب: این آیین به خدایان متعددی که در وداها ستایش شده بودند، باور داشت و آداب و مناسک دشواری را بر پیروان خود تحمیل می کرد. قربانی کردن از جمله رسوم سخت و پیچیده آن بود.

۱6- برهمنان چه وظایفی بر عهده داشتند؟
جواب: وظیفه حفظ سرودهای وداها از گزند فراموشی، تعلیم آموزه های دینی و اجرای آداب مذهبی بر عهده برهمنان بود.

17- موقعیت اجتماعی برهمنان را توضیح دهید؟
جواب: برهمنان به واسطه مقام و موقعیت مذهبی خویش، قدرت و ثروت فراوانی کسب کرده و کاست یا طبقه ممتازی را تشکیل داده بودند.

۱۸- چه عواملی موجب رویگردانی مردم از آیین برهمنی و تضعیف آن شد؟
جواب: مناسک طاقت فرسای این آیین به تدریج موجب رویگردانی برخی پیروان آن شد و زمینه برای شکل گیری و رواج آیین و اندیشه های دیگر در هند فراهم شد.

۱۹- کدام آیین در برابر کیش آمیخته با خرافات برهمنی در هند ظهور کرد؟
جواب: آیین بودایی

۲۰- چهار حقیقت عالی از دیدگاه بودا را نام ببرید؟
جواب: ۱- زندگی سراسر رنج و درد بی پایان است
۲- سرچشمه این درد ، آرزو و خواستن است
۳تنها با رسیدن به نیروانا می توان بر آرزو و خواستن غلبه کرد
۴- از هشت راه مقدس می توان به نیروانا رسید.

۲۱- از نظر بودا ، هشت راه مقدسی که انسان را به نیروانا می رساند، کدامند؟
جواب: صداقت ورزی در ایمان – نیت – گفتار – کردار – زندگانی – کوشش – پندار و مراقبه

۲۲- تعالیم بودا علاوه بر هند ، در چه مناطقی گسترش یافت؟
جواب: به مناطق دیگر آسیا از جمله تبت و چین نیز نفوذ یافت

۲۳- وضعیت سیاسی هند تا زمان اسکندر مقدونی چگونه بود؟
جواب: قبایل آریایی مهاجر به هند، تا چندین قرن به صورت پراکنده می زیستند و حکومت فراگیری را تأسیس نکردند. داریوش بزرگ قسمت هایی از شمال غرب هند را تصرف و خراج گزار خویش کرد. اسکندر مقدونی نیز پس از براندازی هخامنشیان، بخش های وسیعی از هند را فتح کرد.

۲۴- با انتشار خبر مرگ اسکندر، یکی از فرماندهان هندی به نام ……………… برضد یونانیان شورش کرد.
جواب: چندرا گوپتا

۲۵- چندرا گوپتا پس از به اطاعت در آوردن شماری از حاکمان محلی شمال هند، سلسله………………… را بنیان گذاشت.
جواب: سلسله موریا

۲۶- حکومت موریا در دوران فرمانروایی ………… …………. به اوج قدرت رسید و قلمرو خود را به سرتاسر هند بجز بخش های جنوبی رساند.
جواب: آشوکا

۲۷- سلسله موریا توسط چه کسی بنیانگذاری شد؟ معروفترین پادشاه آن چه نام داشت؟
جواب: توسط چندرا گوپتا – معروفترین پادشاه آنها أشوکا نام داشت

۲۸- حکومت موریا از چه زمانی ضعیف شد؟ بعد از سلسله موریا کدام سلسله به قدرت رسید؟
جواب: حکومت موریا بعد از مرگ آشوکا ضعیف شد و کم کم سلسله دیگری به نام گوپتا بر سر کار آمد و چندین قرن بر هند فرمان راند.

۲۹- ویژگی های جغرافیایی کشور چین را بیان کنید؟
جواب: چین کشور پهناوری در شرق آسیا و دارای ویژگی های سرزمینی و آب و هوایی متنوع است. موانع طبیعی، چین را از تایلند، برمه، هند و آسیای مرکزی جدا کرده است، اما دره پهناور رود هوانگ هو در شمال این کشور را در معرض یورش اقوام بیابانگرد قرار می داد. با این حال ، جلگه ها و دشت های پیرامون رودهای بزرگ در چین محیط مناسبی برای کشاورزی و برپایی سکونتگاههای دائمی بود.

۳۰- پیشینه تمدنی و سکونت در چین در کدام مناطق و از چه زمانی آغاز شده است؟
جواب: طبق کاوش های باستان شناسی، در دوران نوسنگی و حدود ۸ هزار سال پیش، گروههایی از مردم روستانشین چینی در اطراف رودهای بزرگ هوانگ هو و یانگ تسه مشغول کشاورزی بوده اند.

۳۱- محصولات کشاورزی و دامی تولیدی در چین باستان چه بودند؟
جواب: ارزن، گندم، برنج و سپس ابریشم مهم ترین محصولاتی بودند که کشاورزان چینی تولید می کردند. چینی ها همچنین چندین نوع حیوان اهلی را پرورش می دادند.

۳۲- زمینه پیدایش نخستین شهرها در چین از چه زمانی و چگونه پدید آمد؟
جواب: در چین نیز مانند دیگر جاها با تولید مازاد بر نیاز محصولات کشاورزی و دامی، جمعیت رو به افزایش نهاد و به تدریج زمینه پیدایش نخستین شهرها را در حدود هزار و پانصد سال پیش از میلاد فراهم آورد.

۳۳- چرا تمدن چین در مقایسه با سایر تمدنهای همزمان، کمتر تحت تأثیر و نفوذ خارجی بوده است؟
جواب: به سبب موقعیت ویژه جغرافیایی خود.

۳۴- چینی ها از چه زمانی با هند و ایران رابطه برقرار کردند؟
جواب: زمانی که فرهنگ و هنر آنان شکوفا شده و ویژگی های خاص خود را پیدا کرده بود.

35- سیر تکاملی حکومت گری در چین باستان را توضیح دهید؟
جواب: چین نیز مانند سومر در آغاز شامل چندین دولت – شهر بود که بر هر قسمت آن جنگاورانی حکومت می کردند. به تدریج حاکمان محلی تحت فرمان یک دودمان قرا گرفتند و سلسله های حکومتی در این سرزمین بوجود آمد. اما این سلسله ها تا قرن ها نتوانستند چین را از نظر سیاسی و جغرافیایی بطور کامل متحد و یکپارچه کنند

۳۶- در زمان کدام سلسله و چگونه ، چین به اتحاد رسید و دارای حکومتی نیرومند شد؟
جواب: یکی از فرمانروایان سلسله چه این به نام ژنگ که در سال ۲۶۴ ق.م به تخت نشست، با پیروزی بر حاکمان محلی و اشراف زمین دار به تفرقه و تجزیه سیاسی چین پایان داد و حکومت نیرومندی را به وجود آورد.

۳۷- ژنگ فرمانروای سلسله چه این، چه لقبی برای خود برگزید؟
جواب: این لقب چه معنایی داشت؟ لقب شی هوانگ تی را برگزید که به معنای امپراتور اول است و این لقب پیش از او ویژه خدایان و قهرمانان اساطیری بود.

۳۸- شی هوانگ تی برای تسلط بیشتر حکومت مرکزی، چه اقداماتی انجام داد؟
جواب: او تشکیلات اداری و مالیاتی را نوسازی کرد و شبکه گسترده ای از جاده ها ساخت. به قصد رونق تجارت، مقیاس وزن ها و اندازه ها و عیار سکه ها را یکسان نمود و دیوار چین را برای جلوگیری از هجوم اقوام صحراگرد تکمیل کرد.

۳۹- دیوار چین چگونه و به چه منظوری ساخته شد؟
جواب: فرمانروایان پیش از شی هوانگ تی برای جلوگیری از هجوم اقوام صحراگرد، قسمت هایی از این دیوار را ساخته بودند و شی هوانگ تی قسمت های مختلف آن را به هم پیوند داد تا دژی به طول ۲۴۰۰ ک.م با ۲۵ رهزار برج نگهبانی در مرز شمالی چین شکل گرفت. ۴۰- اوضاع چین بعد از مرگ شی هوانگ تی چه تغییراتی کرد؟ چین دچار آشوب و جنگ داخلی شد و اندکی بعد سلسله هان روی کار آمد. ۴۱- در دوران سلسله هان ، در چین چه اقداماتی صورت گرفت؟ کشاورزی، صنعت ، علم و فرهنگ، پیشرفت نمایانی کرد و چینیان دست به ابداعات و اختراعات مهمی زدند.

۴۲- سلسله هان را از نظر سیاست خارجی بررسی کنید؟
جواب: این سلسله حکومتی با گسترش قلمرو خود از سمت جنوب و غرب با کشورها و تمدن های دیگر از جمله ایران، ارتباط سیاسی، اقتصادی و فرهنگی برقرار کرد. جاده معروف ابریشم که چین را از طریق ایران به اروپا متصل می کرد در دوره هان گشایش یافت.

۴۳- یکی از برجسته ترین اندیشمندان چینی که اصول و آیینی برای اداره جامعه و حکومت عرضه نمود……………………………………………. نام داشت.
جواب: کنفوسیوس

۴۴- اندیشه های کنفوسیوس را توضیح دهید؟
جواب: کنفوسیوس بیش از هر چیز به رفتار اخلاقی توجه داشت و در باره دین یا خدایان چینی خیلی کم سخن گفته است. اساس تعالیم او این بود که مردم چطور باید رفتار کنند و حاکمان چگونه رفتار مناسب را در جامعه ترویج دهند.

۴۵- شی هوانگ تی با اندیشه های کنفوسیوس چگونه برخورد کرد؟
جواب: او به شدت با این اندیشه ها مخالفت کرد و دستور داد آثارش را | بسوزانند و حکیمان پیرو او را نابود کنند.

۴۶- اندیشه های کنفوسیوس بعد از شی هوانگ تی چه سرنوشتی یافت؟
جواب: پس از مرگ شی هوانگ تی و در دوران حکومت هان، اندیشه و آیین کنفوسیوس دوباره رواج یافت و تعلیم داده شد. یکی از اقدامات مؤثر حکومت هان که به سنتی ماندگار در تاریخ چین تبدیل شد، انتخاب مأموران دولتی بر پایه اصول و تعلیمات کنفوسیوس بود.

۴۷- در دوره سلسله ها، مأموران دولتی بر اساس چه معیارهایی انتخاب می شدند؟
جواب: بر پایه اصول و تعلیمات کنفوسیوس انتخاب می شدند. در چارچوب این اصول، افراد بر اساس توانمندی و شایستگی های خویش و نه بر مبنای ثروت و وابستگی های خانوادگی به خدمت گرفته می شدند.

۴۸- آیین بودایی در چه زمانی وارد چین شد و چگونه گسترش یافت؟
جواب: در دوران سلسله هان، این آیین به چین راه یافت و به تدریج در کنار آیین کنفوسیوس و دیگر آیین ها مورد پذیرش بخشی از مردم چین قرار گرفت.

پرسش های نمونه درس پنجم تاریخ دهم

1- دستاوردهای مهم تمدن سند را فهرست کنید؟
جواب: شهرها بر اساس معماری و نقشه دقیق ساخته می شد – طراحی خیابان ها و معابر اصلی و فرعی با پهنای معین – داشتن پرستشگاه و حمام و انبار غله – تجهیز شهرها به سیستم دفع فاضلاب شهری – کشت محصولات متنوع کشاورزی مانند گندم و جو و پنبه و پرورش دام – شکوفایی هنر و صنعت

۲- خاستگاه آیین برهمنی و ویژگی برجسته آن را توضیح دهید؟
جواب: خاستگاه آن در میان آریاییان هند بود و دشواری مناسک و رسم پیچیده قربانی کردن از ویژگی های برجسته این آیین بود

۳- نقش شی هوانگ تی و اهمیت اقدامات او را در تاریخ چین باستان شرح دهید؟
جواب: او تشکیلات اداری و مالیاتی را نوسازی کرد و شبکه گسترده ای از جاده ها ساخت. به قصد رونق تجارت، مقیاس وزن ها و اندازه ها و عیار سکه ها را یکسان نمود و دیوار چین را برای جلوگیری از هجوم اقوام صحراگرد تکمیل کرد.

۴- سلسله هان، زمینه ساز چه تغییر و تحولاتی در چین شد؟
جواب: کشاورزی، صنعت ، علم و فرهنگ، پیشرفت نمایانی کرد و چینیان دست به ابداعات و اختراعات مهمی زدند. این سلسله حکومتی با گسترش قلمرو خود از سمت جنوب و غرب با کشورها و تمدن های دیگر از جمله ایران، ارتباط سیاسی، اقتصادی و فرهنگی برقرار کرد. جاده معروف ابریشم که چین را از طریق ایران به اروپا متصل می کرد در دوره هان گشایش یافت.

۵- تأثیر اندیشه و تعلیمات کنفوسیوس را بر نظام سیاسی ، اجتماعی چین از متن درس استنباط و بیان کنید.
جواب: کنفوسیوس بر نظام خانواده و تحکیم آن تأکید داشت به موضوع رعایت احترام بین افراد جامعه بسیار معتقد بود و تبلیغ می کرد – بطور کلی آیین وی نوعی نظام اخلاقی را در جامعه چین ترویج می کرد که البته بعد از خودش گسترش یافت.