سوالات هویت اجتماعی دوازدهم با جواب

هویت اجتماعی

سوالات هویت اجتماعی دوازدهم با جواب

خلاصه درس 4

ارزش ها، راهنمای کنش های اجتماعی اند. وقتی به ارزش ها عمل کنند،ارزش ها به واقعیت تبدیل می شوند.
آرمان اجتماعی:به مجموعه اهداف وارزش های مشترکی که اعضای یک جهان اجتماعی خواهان رسیدن به آن هستند.(تصورمطلوب اعضاء از وضعیت فرهنگ، سیاست، اقتصاد، خانواده و…)
قلمرو آرمانی فرهنگ وجهان اجتماعی: ارزش هایی که مردم از آنها جانب داری می کنند ورعایت آنها را لازم می دانند ولی درعمل ممکن است برخی ازآنها نادیده گرفته شوند.(مانند اخلاص عمل و…)
قلمرو واقعی فرهنگ وجهان اجتماعی: ارزش هایی که مردم به آن عمل می کنند.(احترام به والدین و…)
هدف برنامه ریزان فرهنگی: ورودهرچه بیشترآرمان ها به قلمرو واقعی جهان اجتماعی است.
اگر مردم مطابق آرمان های خودعمل کنندفاصله ی میان قلمرو واقعی وآرمانی کاهش می یابد.
مهم ترین آرمان ها وارزش های جهان اسلام: عمل به حق وپرهیز ازباطل
عقایدی ازجهان اجتماعی که از نظر علمی قابل دفاع نباشد و خرافی باشد باطل است.
عقایدی که ازنظر علمی صحیح و مطابق با فطرت انسان باشد، حق است.
ارزش های حق: اعتقادبه توحید، وفای به عهد، دفاع ازعدالت و..
ارزش های باطل: ظلم، شرک، دنیاپرستی، بی عدالتی، تجاوزبه حقوق دیگران و…
حق و باطل بودن هرلایه ازجهان اجتماعی با علم متناسب باهمان لایه شناخته می شود.
حق وباطل بودن ارزش ها وعقاید کلان درباره انسان وجهان را باید با ابزارعقل و وحی شناخت نه باروش های علوم تجربی جهان اجتماعی که علوم را فقط تجربی می دانند و عقل و ووحی را روش معتبرعلمی نمی دانند نمی توانندداوری ارزشی کنند. (ازحق وباطل بودن ارزش ها سخن بگویند.)
قلمرو پدیده ها در جهان های اجتماعی متفاوت هستند.یعنی یک پدیده ممکن ست دریک جهان آرمانی باشد و در جهانی دیگر واقعی( مثلا امنیت،سیاست و…) دیدگاه جهان های اجتماعی که علم رابه دانش تجربی محدودمی کنند.
مافقط می توانیم بودن یانبودن این ارزش ها وپیامدهای اجتماعی و تاریخی آنها رابشناسیم وبرای داوری ارزشی راهی نداریم.
آگاهی یاجهل، توجه یا عدم توجه مردم، ملاکی برای تشخیص حق یا باطل بودن ارزش، هنجار، کنش یا عقیده ای نیست.
اگر جوامع حق رانشناسند وبه آن عمل نکند، از حق گسسته وبه سوی باطل گام برمی دارند.
حقایق ثابت اندولی گاهی درقلمرو واقعی اند وگاهی درقلمرو آرمانی (درجهان اجتماعی متغییرند).

پرسش های درس 4
1- فرهنگ واقعی و فرهنگ آرمانی را تعریف کنید.
بخشی از فرهنگ که مردم به آن عمل می کنند فرهنگ واقعی جامعه است. بخشی از فرهنگ که مردم از آن جانبداری می کنند و رعایت آن را لازم می دانند اما به آن عمل نمی کنند فرهنگ آرمانی است.
2- مرز ومحدوده فرهنگ آرمانی وفرهنگ واقعی برچه اساسی تغییرمی کند؟
جواب: براساس عمل مردم تغییرمی کند. هر اندازه مردم مطابق آرمان ها و ارزش ها عمل کنندبه همان اندازه آرمان ها وارد فرهنگ واقعی می شوند.اما اگر مردم به آرمان ها
وارزش هایی که رعایت آنها درفرهنگ آرمانی لازم دانسته می شود عمل نکنند،فرهنگ واقعی ازفرهنگ آرمانی فاصله می گیرد.
3- چگونه بخشی از فرهنگ آرمانی خارج از فرهنگ واقعی قرار می گیرد و بخش های داخل یک فرهنگ آرمانی کدامند؟با مثال تفسیر کنید.
جواب:  بخش هایی از فرهنگ آرمانی توسط مردم رعایت می شود و به آن عمل می کنند که داخل فرهنگ واقعی است مثلاٌ خون ریزی نکردن و به ناحق خون نریختن که هم در فرهنگ واقعی و هم در فرهنگ آرمانی (یا احترام به والدین و…) اما بخش هایی از فرهنگ فقط آرمانی است و در عمل رعایت نمی شود یعنی خارج از فرهنگ واقعی است مثلاً غیبت نکردن و صرفه جویی و دروغ نگفتن که به صورت فرهنگ آرمانی است ولی در عمل اکثر مردم آن ها را رعایت نمی کنند.
4- برای بخشی از فرهنگ واقعی که خارج از فرهنگ آرمانی است مثال بزنید.
پاسخ : ثروت اندوزی ،سبزه درست کردن درایام نوروز، تنبلی برخی ازمردم، و….
5- دو ابزار مهم برای شناخت عقاید در ارزش ها چیست؟
جواب:  1- عقل
2-وحی
6- در چه صورتی جوامع فرهنگ حق را از دست داده و به سوی باطل گام برمی دارند؟
جواب: اگر جوامع به حقیقت ایمان نیاورند و بر اساس آن عمل نکنند یا اگر ایمان خود به حقیقت و کنش هایی که براساس آن سازمان داده اند تغییر دهند فرهنگ حق را از دست داده و به سوی باطل گام برمی دارد.
7- تعدادی از ارزش های فرهنگ باطل را نام ببرید.
جواب:  قدرت طلبی ، شرک ، نژادپرستی ، ثروت اندوزی ، انکار مبدأ الهی ، شقاوت ، تجاوز به حقوق دیگران ، دنیا پرستی ، ظلم ، بی عدالتی
8- تعدادی از اررزش های فرهنگ حق را نام ببرید.
جواب: دفاع از عدالت-حمایت ارز مظلومان-توحید- ربوبیت خداب سبحان نسب به همه ی مخلوقات – آزادی انسان ها و موانع سعادت.
9- کدام بخش از فرهنگ حق وکدام بخش باطل است؟
جواب:  بخش هایی ازفرهنگ که از نظر علمی قابل دفاع نباشد وبراساس خرافات شکل گرفته باشد باطل وبخش هایی که از نظر علمی صحیح ومطابق فطرت انسان باشد حق است.
10- نقش برنامه ریزان فرهنگی درجامعه چیست؟
جواب: تلاش می کنند از طریق نهادهای فرهنگی، تعلیم وتربیت لازم رابرای ورود فرهنگ آرمانی به عرصه فرهنگ واقعی فراهم آورند.
11-علوم تجربی کدام روش ها رامی توانند داوری کنند؟
جواب: فنون وروش های اجرایی که جنبه تجربی وحسی را دارند.
12- حق وباطل بودن هربخش ازفرهنگ چگونه شناخته می شود؟
جواب:حق وباطل بودن هربخش ازفرهنگ با علم متناسب باهمان بخش شناخته می شود. مثلا علوم تجربی می توانند روش های اجرای،حسی وتجربی را داوری وشناسایی کنند و حق وباطل بودن ارزش ها وعقاید وفرهنگ ها را دو ابزار عقل و وحی
14- چندنمونه ازعناصر فرهنگ حق که دراغلب جوامع حضورداردرانام ببرید.
جواب:  وفای به عهد، راستگویی، پرستش خدا، عدالت خواهی، گذشت ، رعایت پوشش، دفاع از مظلوم ، احترام به همنوع، کمک به هم نوع ،
15- آیا حق وباطل بودن عقاید وارزش ها،هنجارها وکنش ها براساس آگاهی وتوجه یا عدم آگاهی مردم تعیین می شود؟
جواب: خیر،ملاک حق وباطل بودن ارزش ها وعقاید فرهنگ راآگاهی یاجهل مردم ،توجه یا بی توجهی مردم جوامع مختلف نسبت به آنها تعیین نمی کند. مثلا پیروی مردم از نژادپرستی یا پول پرستی مانع باطل بودن انها نمی شود.
16- چگونه جوامع مختلف حقیقت را به فرهنگ آرمانی وفرهنگ واقعی خود وارد می کنند؟
جواب:  با ایمان به حق ،حقیقت را به فرهنگ آرمانی خودوارد می کنند وبا عمل کردن به حق، آن را وارد فرهنگ واقعی شان وارد می نمایند.
17- حقایق ثابت اند یا متغییرهستند؟
جواب:  حقایق ثابت اندولی از نظر وارد شدن به فرهنگ آرمانی و واقعی جوامع تغییرپذیرند. یعنی برای جوامع امکان پذیرش حق وترک باطل وجود دارد. همان گونه که امکان انحراف ازحق و روی آوردن به باطل نیز وجود دارد.( چه مردم حق را انتخاب کنند چه نکنند ، حق همیشه حق وثابت است. یعنی حق اعتبارخود را ازمردم نمی گیرد ازخدا (وحی)می گیرد.)
18- چه تفاوتی بین فرهنگ آرمانی وفرهنگ حق وجود دارد ؟
جواب: حق یا باطل بودن فرهنگ(عقاید، ارزش ها ، هنجارها، کنش ها) براساس آگاهی یا جهل، علاقه یا بی توجهی مردم جوامع مختلف نسبت به آنها تعیین نمی شود.ولی فرهنگ آرمانی با اعتباردادن وتوجه مردم شکل می گیرد .