سوالات هویت اجتماعی دوازدهم با جواب
هویت اجتماعی
خلاصه درس 2
کنشی که دیگران را متاثر کند کنش اجتماعی است. پدیده اجتماعی: مجموعه ای از کنش های اجتماعی وپیامدهای آن.
وقتی کنش فردی ،اجتماعی می شود ارزش و هنجار پدید می آیند.
هنجار اجتماعی: شیوه ی انجام کنش اجتماعی که مورد قبول افراد جامعه است.
ارزش اجتماعی: پدیده های مطلوبی که موردپذیرش همگانی اند و نسبت به آنها تمایل وجود دارد.
جامعه پذیری: به فرایندی که برای مشارکت در زندگی دنبال می کنیم.(فرایندی که مارا با ارزش ها و هنجارها ونقش ها آگاه می کند.)
باکنش اجتماعی هنجارها وارزش ها ی اجتماعی شکل می گیرند.
با کنش های اجتماعی ارزش ها وهنجارها تداوم می یابند.
تمام پدیده های اجتماعی از طریق کنش اجتماعی شکل می گیرند،پس تمام پدیده های اجتماعی معنادارند وبه تدریج ازبه وجود آورندگان خودمستقل هستند. هرپدیده اجتماعی فرصت ساز ومحدود کننده است.
سوالات درس دو
1- کنش اجتماعی چیست؟
جواب: کنشی انسانی که دیگران راتحت تاثیر قرارمی دهد.
2- آیا کنش های اجتماعی حتما باید در حضور فیزیکی دیگران صورت گیرد؟ مثال بزنید.
جواب: خیر.رعایت مقررات حتی بدون حضور دیگران نیز کنشی اجتماعی محسوب می شود. دیگران اگر فیزیکی هم حضور داشته باشند حضور ذهنی برای کنشگر میتوانند داشته باشند وبرکنش های او تاثیرخواهندداشت.مثلا رعایت قوانین رانندگی درنیمه شب وبدون حضور دیگران
3- آیا کنش هایی که درحضور دیگران ولی بدون توجه به آنها اتفاق می افتد کنش اجتماعی اند؟
جواب: کنشی که موجب ایجاد آگاهی و تاثیر پذیری در دیگران نشود کنش اجتماعی نیست.بنابراین اگر من کنشی در حضور دیگری انجام دهم که او رامتاثر نسازد این کنش من جنبه ی اجتماعی نخواهدداشت.
4- با ذکر مثالی توضیح دهید که شما چگونه با گذشتگان ارتباط اجتماعی برقرارمی کنید؟
جواب: وقتی مابرای گذشتگان خودبزرگ داشت برگزارمی کنیم یا فاتحه ای نثارآنها می کنیم یا طلب آمرزش برای آنها داریم درحال برقراری ارتباط با گذشتگان هستیم.
5- باذکرمثالی توضیح دهید که شما چگونه با آیندگان ارتباط اجتماعی برقرار می کنید؟
جواب: وقتی کنشی انجام می دهیم که برای آیندگان عواقبی به دنبال دارد مثلا مطلبی می نویسیم تا آنها را از حال خود با خبر سازیم .یا با مصرف بی رویه آب وانرژی محیط زیست نامناسبی برای آنهابه ارمغان می گذاریم،درحال برقراری ارتباط با آیندگان هستیم.
6- باذکرمثالی توضیح دهید که شما چگونه با معاصران ارتباط اجتماعی برقرارمی کنید؟
جواب: من درحال تایپ این متن هستم و شما در حال خواندن آن هستید پس شما در حال تاثیرپذیری از کنش من هستید.
7- آیا قواعد وشکل ارتباط اجتماعی مابادوست ودشمن یکسان است؟ مثال بزنید.
جواب: خیر، (به قول حافظ شیرازی) بادوستان مروت بادشمنان مدارا. به قول جامعه شناسان از دشمنان فاصله می گیریم وبه دوستان نزدیک می شویم.
8- آیا قواعد وشکل ارتباط اجتماعی ما با غریبه وآشنا یکسان است؟ مثال بزنید.
جواب: خیر ارتباط با غریبه ها ساده است ولی ارتباط با آشنایان پیچیده تر وگسترده تراست.
9- آیا قواعد وشکل ارتباط اجتماعی ما با مومن و کافر و منافق یکسان است؟ مثال بزنید.
جواب: خیربه مومن اعتماد داریم و ارتباط گسترده ای برقرار می سازیم (البته اگر خودمومن باشیم) با کافر و منافق ارتباطمان راقطع می کنیم.(اگر خودمان کافر یا منافق نباشیم). به کافر و منافق اعتماد نداریم ودرصدد برقراری ارتباط پایدار با آنها نیستیم.
10- منظور از پدیده های اجتماعی چیست؟
جواب: به کنش ها و پیامدهای کنش (تاثیرات اجتماعی کنش ها) پدیده ی اجتماعی گفته می شود.مانند: کنش ها،نقش ها،ارزش ها،هنجارها،فرهنگ ،عقاید،گروه های اجتماعی،نظام ها ونهادهای اجتماعی و….
11- خردترین پدیده ی اجتماعی چیست؟
جواب: کنش اجتماعی
12- چرابرخی ازپدیده ها را پدیده های اجتماعی می نامند؟
جواب: زیرا برخی ازپدیده های موجود اطراف ما درکنش های انسان ها نسبت به یکدیگر تاثیردارند و دیگران رابه واکنش وا می دارندمثلا خط کشی خیابان یک پدیده اجتماعی
زیرادیگران را به واکنش وتغییررفتار وامی دارد.
13- مفاهیم ارزش ،هنجار، نقش اجتماعی،جامعه پذیری،کنترل اجتماعی راتوضیح دهیدوبرای هریک مثال بزنید.
جواب: ارزش های اجتماعی: پدیده های مطلوب وخواستنی که مورد پذیرش افرادجامعه اند واعضای جامعه می خواهندبه آنهادست یابند.(گرایش نسبت به آنها دارند). مانند تعلیم وتربیت، موفقیت، اخلاص، سخاوت، سعادت، هنجارهای اجتماعی: شیوه های انجام کنش های اجتماعی هستند که مورد قبول افراد جامعه اند و راه های رسیدن به ارزش های اجتماعی محسوب می شوند. مانندقوانین و مقررات، الگوهای رفتاری (ارزش های اجتماعی ذهنی هستند و درذهن انسان اعتبار می یابند ولی
هنجارهای اجتماعی عینی ،ملموس و محسوس هستند وجنبه بیرونی دارند. (کنترل اجتماعی: مجموعه فعالیت هایی که فردرابرای انطباق با انتظارات و پذیرش فرهنگ جامعه آماده می سازد.) اقداماتی که مارا وادار به رعایت فرهنگ ومقررات اجتماعی می کند.(مثلا برای درس خوانتر شدن دانش آموزمعلم بانمره یاجایزه اورا تشویق می کند و یا او مورد مواخذه قرارمی دهد).
14- کنش اجتماعی، هنجارهای اجتماعی وارزش های اجتماعی با یکدیگرچه ارتباطی دارند؟ مثال بزنید.
جواب: وقتی کنشی ازحالت فردی به اجتماعی تبدیل می شود نیازمند هنجارو ارزش اجتماعی می شود.بدون ارزش اجتماعی هنجار و کنش اجتماعی به وجود می آید.اگرهدفی مطلوب است بایدبرای رسیدن به آن شیوه هایی(هنجارهایی) تعریف شود و این شیوه ها باید قابلیت اجرا (کنش اجتماعی) داشته باشند.مثلا برای کلاس درس جامعه شناسی علاوه بر ارزش آموزش مفاهیم اجتماعی،ارزش تنوع و شادابی راهم اضافه می کنیم بنابراین لازم است که ازجای برخیزیم و بارعایت فاصله نسبی با یکدیگر حرکات کششی ونرمشی را انجام دهیم تا انبساط خاطر و شادابی درفضای کلاس ایجادشود.
15- پدیده های اجتماعی (مانند ساختمان اداری،مدرسه ،بیمارستان،پادگان،ارزش های اجتماعی،هنجارهای اجتماعی ،برنامه امتحانات،و…(با پدیده های طبیعی) مانندکوه، جنگل، بیابان، دریا،ب اران و…)چه تفاوت هایی دارند؟
جواب: 1-پدیده های اجتماعی بانقش واراده انسان پدید می آیند، ولی پدیده های طبیعی خارج از اراده ونقش انسان هستند.
2-پدیده های اجتماعی باذهنیت انسان پدید می آیندودارای معانی ذهنی هستند. ولی پدیده های طبیعی محسوس (از طریق حواس قابل حس هستند.) هستند. (پدیده های طبیعی توسط انسان خلق نمی شوند و نتیجه کنش انسان نیستند. جنبه عینی وبیرونی دارند و خارج از ذهنیت انسان نیزبه صورت مستقل وجود دارند).
16- پدیده ای طبیعی مثال بزنید که جنبه ی اجتماعی پیدا می کند؟
جواب: مثلا خشکسالی وکم آبی که پدیده ای طبیعی است موجب ایجادمهاجرت یا تغییرنقش های اقتصادی که جنبه ی اجتماعی دارندمی شود.
17- هنجارهای اجتماعی چه رابطه ای با کنش اجتماعی و ارزش های اجتماعی دارد؟
جواب: هنجارها شیوه های انجام کنش اجتماعی هستند و به کمک هنجارها به ارزش های اجتماعی می رسیم اگر ارزش ها عوض شوند هنجارها و کنش های اجتماعی تغییر می کند.